خلاصه

ماشین آتش نشانی از جمله  تجهیزات معمول برای آتش نشانی است که نشان دهنده ظرفیت موثر آتش نشانی است. در این مقاله تاثیر ماشین های آتش نشانی بر خطر آتش سوزی به صورت کیفی تحلیل می شود. بر اساس موارد آتش سوزی، مدل رابطه خسارات کمی اموال آسیب دیده در اثر آتش سوزی و تعداد کل ماشین های آتش نشانی مورد نیاز برای اعزام پیشنهاد شده است که می تواند مرجع و مبنایی برای سازمان آتش نشانی برای انجام برنامه ریزی و آماده سازی تجهیزات آتش نشانی باشد.

1.معرفی

تجهیزات آتش نشانی اساس اصلی و لازم برای عملیات آتش نشانی و نجات است و همچنین بخش مهمی از زیرساخت های عمومی برای حفاظت در آتش سوزی می باشد. تجهیزات اطفای حریق شهری باید برای مقابله با انواع آتش سوزی های پیچیده و نامطمئن یا سایر بلایای طبیعی با نیازهای عمومی آتش نشانی و نجات در حوزه فعالیت و دفع آتش سوزی های خاص و اطفاء بلایا تطبیق داده شود.

طبق «استانداردهای ساخت ایستگاه آتش نشانی درشهرها » :

تجهیزات آتش نشانی عمدتاً شامل پنج مورد ماشین آتش نشانی، تجهیزات اطفای حریق، تجهیزات حفاظت فردی آتش نشان، تجهیزات نجات و تجهیزات ارتباطی است.

تجهیزات اطفای حریق معمولاً در قالب ماشین های آتش نشانی هستند، بنابراین ماشین آتش نشانی می تواند تجهیزات اطفاء حریق را به طور کامل پوشش دهد. تجهیزات آتش نشانی گسترده و پیچیده است که در آن ماشین آتش نشانی جلودار است. بنابر این ماشین آتش نشانی می تواند تا حدودی ظرفیت نحوه مبارزه با آتش را مشخص کند .

خطر آتش سوزی مجموعه ای شامل احتمال آتش سوزی و عواقب آن است. عواقب آتش شامل تلفات جانی و خسارت مالی است. ماشین آتش نشانی تا حد زیادی بر کاهش خسارات ناشی از آتش سوزی تأثیر می گذارد.

در این مقاله رابطه بین ماشین آتش نشانی و خطر آتش سوزی ،عمدتاً از دیدگاه کیفی و کمی بررسی می شود.

2. تأثیر تعداد ماشین آتش نشانی بر خطر آتش سوزی

ماشین آتش نشانی بخش مهمی از واکنش نیروهای آتش نشانی و نجات است. تمام اقدامات آتش نشانی بر اساس ماشین آتش نشانی است. بدون ماشین آتش نشانی، عملیات آتش نشانی و امداد و نجات در آتش نشانی غیرممکن است. به طور معمول برای آتش سوزی در مقیاس کوچک، یک یا دو ماشین آتش نشانی می توانند تقاضا را برآورده کنند و به توجه خاصی نیاز ندارند.

اما برای آتش سوزی سنگین که باعث خطر جانی و مالی بزرگ می شود، واکنش کامیون آتش نشانی اثرات زیر را دارد:

اول از همه، ماشین های آتش نشانی ناکافی یا با عملکرد ضعیف ممکن است برای خاموش کردن آتش سنگین ،کافی نباشد.

آتش‌سوزی سنگین به تعداد ماشین‌های آتش نشانی با تجهیزات بیشتری نیاز دارد. اگر ماشین های آتش نشانی نتوانند الزامات خطر آتش سوزی را برآورده کنند، خسارات جانی و مالی قابل توجهی وارد می شود.

موارد زیر به چند مورد مرتبط اشاره شده است:

1 ژوئیه 2003، یک آتش سوزی بسیار جدی در بازار مصالح ساختمانی های چنگ در شهر هایچنگ، استان لیائونینگ اتفاق افتاد. به دلیل کمبود آب، آتش نشانی محلی قادر به مهار آتش نبود  و 7 ماشین آتش نشانی به محل اعزام شدند. پس از 2 ساعت درگیری، 5 دستگاه خودروی آتش نشانی با تناژ بالا از آتش نشانی شهر انشان به محل حادثه منتقل شدند.

6 اکتبر 2003، آتش سوزی در کارخانه الکترونیک Min Xiang در شهر Zhangzhou، استان فوجیان  رخ داد. در حین اطفای حریق، به دلیل نبود کامیون های تانک پرقدرت، منبع آب برای آتش سوزی منطقه وسیعی تحت تاثیر قرار گرفت. در عین حال، ماشین های آتش نشانی به دلیل قدیمی و ناکافی بودن نتوانستند عملکرد خوبی داشته باشند.

در 4 آگوست 2005، آتش سوزی در انبار شراب سیچوان گونگ رخ داد. آتش نشانی سیچوان نه تنها 13 ماشین آتش نشانی را از آتش نشانی محلی لوژو و آتش نشانی صنعتی به محل حادثه اعزام کرد، همچنین 9 ماشین آتش نشانی از 3 آتش نشانی Yibin، Zigong،  Neijiang  نیز برای تقویت منتقل شدند.

8 نوامبر 2005، یک آتش سوزی بسیار جدی در انبار Changshou Chain Co., Ltd در شهر Ankang رخ داد. در جریان عملیات اطفای حریق، نیروهای آتش نشانی حوزه مسئول در مجموع 3 دستگاه خودروی آتش نشانی را به محل اعزام کردند. به دلیل اینکه ابعاد آتش سوزی گسترده بود، یک دستگاه خودروی آتش نشانی برای اطفای حریق از آتش نشانی  سایر مناطق منتقل شد. این نشان داد که ماشین های آتش نشانی موجود با کمبود شدید روبرو هستند.

این موارد تنها بخش کوچکی از موارد مشابه است. این موارد نشان می دهد که ماشین های آتش نشانی با تعداد ناکافی و عملکرد ضعیف نمی توانند آتش های بزرگ را خاموش کنند، و باعث افزایش زمان لازم برای خاموش کردن آتش می شوند که در نتیجه منجر به تلفات  بیشتر می شود.

ثانیاً، کمبود ماشین های آتش نشانی منجر به موفق نشدن آتش نشانی در مهار آتش  و عملیات نجات ناکافی می شود، ودر نتیجه نمی تواند با آتش سوزی درساختمان های بلند مقابله کند.

در ماشین های آتش نشانی، بالابر ماشین آتش نشانی یک تجهیز مهم است. ماشین های آتش نشانی ناکافی باعث می شود که آتش نشانی، کاری برای مقابله با آتش سوزی در ساختمان مرتفع نتواندانجام دهد.

به عنوان مثال، در 15 فوریه 2004، یک آتش سوزی فاجعه بار در ساختمان تجاری Zhongbai در شهر Jilin، استان جیلین رخ داد که منجر به کشته شدن 54 نفر و مجروح شدن 7 نفر شد. از نظر آتش نشانی، ارزیابی نبرد با آتش و بررسی عمیق تر نشان داد که در آتش نشانی شهر جیلین، ماشین های آتش نشانی بالابر مانند نردبان هوایی وجود نداشته و تجهیزات آتش نشانی موجود نتوانستند پاسخگوی نیاز آتش نشانی و امداد باشد.

در 21 اکتبر 2004، یک آتش سوزی جدی در ساختمان تجارت ا در شهر چانگشو، استان جیانگ سو اتفاق افتاد که باعث خسارت مستقیم به میزان 17.088 میلیون یوان به اموال شد.

بررسی بیشتر نشان داد که ماشین های آتش نشانی محلی نتوانستند نیاز آتش نشانی را برآورده کنند. با کمبود کامیون های آتش نشانی با امکان پاشش آب از  بالا وسیستم کف سه بعدی برای مقابله با منطقه آتش سوزی بزرگ و ، گسترش آتش را نتوانستند  به طور موثر کنترل کنند.

در این آتش‌سوزی ، ماشین‌های  آتش نشانی ، قادر به مقابله با گسترش حریق به بالای ارتفاع  100 متر نبودند. این موارد نشان می دهد که اگر آتش نشانی محلی دارای ماشین های آتش نشانی به تعداد کافی باشند  و همچنین به تعداد کافی ماشین آتش نشانی با بالابر مناسب باشد، در نتیجه تلفات در آتش سوزی های بزرگ بسیار کاهش می یابد.

3. مدل رابطه خسارت اموال ، ناشی از آتش سوزی و تعداد کل ماشین های آتش نشانی مورد نیاز برای اعزام

به عنوان بخش اصلی نیروی آتش نشانی، ماشین های آتش نشانی می توانند تلفات اموال  ناشی از آتش سوزی را کاهش دهند. در بخش فوق، تأثیر ماشین های آتش نشانی در مقابل خطر آتش سوزی سنگین به صورت کیفی تحلیل شد و سپس، برای خطر آتش سوزی بزرگ که باعث خسارات به اموال می شود، بایستی به تعداد ماشین های آتش نشانی اعزامی مورد نیاز تمرکز کنیم.

از آنجایی که مساحت سوخته تا حد معینی بیانگر تلفات اموال است، بنابراین در این بخش، از طریق بررسی موارد آتش سوزی سنگین، رابطه بین مساحت سوخته درانواع مختلف آتش سوزی ساختمان و ماشین های آتش نشانی مورد نیاز برای اعزام تحلیل می شود تا به طور کمی مدل تلفات اموال ناشی از آتش سوزی و تعداد کل ماشین های آتش نشانی مورد نیاز برای اعزام به دست آید.

3.1.  داده ها و دستورالعمل های اساسی

در این بخش، 585 مورد آتش سوزی سنگین ، از سال 1997 تا 2008 به عنوان داده های پایه، مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. در این موارد 148 مورد وجود دارد که اطلاعات مربوط به منطقه سوخته و تعداد کل ماشین های آتش نشانی اعزام شده را توصیف می کند.

با توجه به اینکه می خواهیم در مورد قاعده  یا مدل سوختگی ها و تعداد ماشین های آتش نشانی مورد نیاز برای اعزام در هنگام خسارات سنگین را بررسی کنیم، موارد بر اساس اصول زیر بررسی می شوند:

(1) موارد آتش سوزی با تلفات سنگین حذف شد.

(2)   سعی شد تا موارد آتش سوزی را در انواع ساختمان های دارای خسارت زیاد مانند مراکز خرید، فروشگاه ها، بازارها، انبارها، کارخانه ها و غیره انتخاب شود.

در این بخش 124 مورد آتش سوزی سنگین برای انجام تحقیقات بیشتر انتخاب شده است که شامل 32 مورد از نوع مرکز خرید، 20 مورد ازنوع بازار، 31 مورد از نوع انباری و 41 مورد از نوع کارخانه است.

3.2.  تحلیل داده ها

به منظور بررسی رابطه بین منطقه سوخته ناشی از آتش سوزی سنگین و تعداد کل ماشین های آتش نشانی مورد نیاز برای اعزام، ضرایب همبستگی بین منطقه سوخته ناشی از انواع مختلف آتش سوزی و تعداد کل ماشین های آتش نشانی اعزام شده با استفاده از فرمول ضریب همبستگی، به صورت جدول 1 نشان داده شده است.

ضریب همبستگی ابزاری آماری برای تعیین نوع و درجهٔ رابطهٔ یک متغیر کمی با متغیر کمی دیگر است. ضریب همبستگی، یکی از معیارهای مورد استفاده در تعیین همبستگی دو متغیر است. ضریب همبستگی شدت رابطه و همچنین نوع رابطه (مستقیم یا معکوس) را نشان می‌دهد. این ضریب بین ۱ تا ۱- است و در صورت عدم وجود رابطه بین دو متغیر، برابر صفر است.

از جدول فوق مشاهده می شود که ضریب همبستگی بین تعداد کل ماشین های آتش نشانی اعزامی و منطقه سوخته ناشی از همه انواع آتش سوزی 0.5153 است که نشان می دهد همبستگی مثبتی وجود دارد. هنگامی که منطقه سوخته ناشی از آتش سوزی سنگین بزرگتر باشد، تعداد کل ماشین های آتش نشانی اعزام شده افزایش می یابد. به این معنی که اگر خطر آتش سوزی با تلفات قابل توجه اموال در شهر بیشتر باشد، تعداد ماشین های آتش نشانی مجهز برای شهر نیز باید افزایش یابد تا نیازهای آتش نشانی برآورده شود.

علاوه بر این از جدول مشاهده می شود که ضرایب همبستگی بین تعداد کل ماشین های آتش نشانی اعزامی و منطقه سوخته با انواع ساختمان ها مانند  مرکز خرید، بازار، انبار و کارخانه نسبتاً 0.6124، 0.3965، 0.4401 و 0.4257 می باشد. در مقایسه با سایر ساختمان‌ها، ضریب همبستگی بین تعداد کل ماشین‌های آتش نشانی اعزامی و مساحت سوخته با نوع ساختمان مرکز خرید بزرگ‌تر است

بنابراین در این مقاله همبستگی بین منطقه سوخته و تعداد کل ماشین‌های آتش‌نشانی اعزامی بر اساس پردازش خطی برای آتش‌سوزی سنگین با نوع مرکز خرید که در شکل 1 نشان داده شده است، بدست می‌آید.

البته مدل در این مقاله بر اساس موارد نسبی پیشنهاد شده است. چون منطقه سوخته ، خیلی کوچک یا خیلی بزرگتر هستند وممکن است خطایی وجود داشته باشد. در عین حال، تعداد ماشین های آتش نشانی اعزامی از آتش نشانی در مواردی متاثر از تعداد ماشین های آتش نشانی در آتش نشانی محلی، محدودیت های جاده و فاصله آتش سوزی تا ساختمان آتش نشانی و غیره است که همه اینها نیاز به تجزیه و تحلیل خاص داده ها به مقدار کافی دارند.

با این حال، این مدل نیازهای مختلف آتش نشانی به  ماشین های آتش نشانی را برای  مقابله با خطر آتش سوزی را تا حد قابل قبولی مشخص می کند و از نظر کمی رابطه بین این دو را نشان می دهد که می تواند مرجع و مبنایی برای سازمان آتش نشانی برای انجام برنامه ریزی تجهیزات آتش نشانی و تدوین طرح آماده سازی باشد.

4.نتیجه گیری

به طور خلاصه، در این مقاله می‌توان به نتایج زیر دست یافت:

(1)  تأثیر ماشین  آتش نشانی بر خطر آتش سوزی به صورت کیفی تجزیه و تحلیل می شود و درنتیجه فقدان ماشین های آتش نشانی مناسب وکافی، عملکرد ضعیف و بالابر ناکافی درماشین های آتش نشانی  ،از عواملی هستند که می توانند منجر به آتش سوزی های سنگین تر شود.

(2)  از طریق موارد تحقیقاتی، همبستگی مثبت بین تعداد کل  ماشین های آتش نشانی اعزام شده و منطقه سوخته شده با توجه به انواع ساختمان ها پیشنهاد شده است. و بر اساس همبستگی، مدل رابطه تلفات اموال، ناشی از آتش سوزی با نوع مرکز خرید و تعداد کل ماشین های آتش نشانی مورد نیاز برای اعزام به دست می آید.

بیشترین نتیجه گیری در این مقاله از داده های مربوط به موا رد آتش سوزی واقعی حاصل می شود. مقدار داده ها تا حدودی قابل قبول بودن نتایج را تعیین می کند.